Cờ vây là gì? Cách chơi cờ luôn thắng không nên bỏ qua
Cờ vây, một loại cờ truyền thống cổ đại, dường như đơn giản nhưng mỗi nước đi lại mang trong mình sự kỳ diệu. Đó là lý do tại sao môn cờ này, dù đã tồn tại từ xa xưa, vẫn được nhiều người yêu thích và nuôi dưỡng ý chí chiến thắng. Hãy cùng BK8 khám phá cờ vây là gì và hướng dẫn cách chơi cờ vây một cách dễ hiểu.
Cờ vây là gì? Những thông tin về bài cờ
Cờ vây là gì?
Cờ vây là một loại trò chơi chiến lược đã được phát minh ra từ rất lâu đời, nhiều tài liệu cho rằng trò chơi này đã ra đời vào khoảng 2500 năm trước ở Trung Hoa cổ đại.
Các quy tắc để chơi trò này rất đơn giản, về cơ bản thì mục tiêu của người chơi cờ là bao vây được nhiều lãnh thổ hơn đối thủ thì sẽ thắng. Thế nhưng, về mặt chiến thuật thì lại là một câu chuyện dài hơi khác, các nhà khoa học từng thử tính toán và đã tạm thời rút ra kết luận là con số tổng các bước có thể đi được trong cờ có thể còn nhiều hơn tổng số nguyên tử có thể nhìn thấy được trong vũ trụ.
Trong văn hóa của người Trung Hoa cổ đại, Chính là một trong Tứ nghệ: Cầm – Kỳ – Thi – Họa. Là một trong những môn được các gia đình quý tộc chú trọng giáo dục con cái, thông qua cờ mà lý giải nhiều đạo lý trong cuộc sống và trong đạo cầm binh đánh giặc.
Nguồn gốc của cờ vây
Cờ vây được biết đến là một trò chơi trên bàn lâu đời nhất, xuất hiện ở thời kỳ Trung Hoa cổ đại, về niên đại chính xác thì hiện tại vẫn chưa thể xác định được, chỉ có thể ước tính là môn này xuất hiện từ khoảng 2500 năm trước, trong giai đoạn đầu của thời nhà Chu, tức là năm 1046 đến năm 256 Trước Công Nguyên.
Số lượng người chơi cờ tính đến khoảng giữa năm 2008 đã là 40 triệu người trên khắp hành tinh, mà phần lớn trong số đó là người ở khu vực Đông Á. Đến năm 2015 thì Liên đoàn cờ vây quốc tế đã có đến 75 quốc gia thành viên.
Luật chơi cờ
Bàn cờ vây
Bàn cờ trong môn này thường có nhiều kích thước, bàn cờ càng lớn thì số nước đi càng nhiều, vì thế mà ván cờ cũng trở nên phức tạp hơn. Đối với người mới tập làm quen thì thường sẽ được khuyên là bắt đầu với bàn cờ kích thước 9 x 9.
Ngoài ra thì bàn cờ còn có nhiều kích thước khác như 13 x 13, phổ biến là kích thước 19 x 19. Có nhiều bằng chứng khảo cổ còn cho thấy rằng ở thời xưa thì người ta còn chơi với bàn cờ kích thước 17 x 17.
Các quy tắc liên quan đến các quân cờ
Số lượng quân cờ của quân trắng là có 180 quân, và của quân đen là 181 quân. Người chơi sử dụng quân cờ đen sẽ là người phải đi trước.
Khi bắt đầu đi, thì các quân cờ bắt buộc phải được đặt trên điểm nút – điểm giao nhau giữa các đường thẳng. Quân cờ không được đặt lọt bên trong ô vuông, trên cạnh của ô vuông hoặc nằm bên ngoài đường biên của bàn cờ.
Khi chơi cờ, người chơi một khi đã hạ quân thì sẽ không được đi lại hoặc rút lại nước cờ vừa đi, với bất cứ lý do gì. Nếu người chơi cố tình gian lận thay đổi vị trí quân cờ, hoặc gian lận lượt đi thì sẽ bị xét thua ngay lập tức.
Các quân cờ trên bàn cờ phải có ít nhất một điểm Khí thì mới được ở lại trên bàn cờ. Các điểm Khí khi bị bao vây bởi các quân cờ của quân ta thì được gọi là điểm Mắt của quân ta, và đó cũng được xem là điều kiện để quân ta được phép ở lại trên bàn cờ. Các nhóm quân có Mắt thì dù có bị bao vây cũng sẽ không bị bắt quân.
Đối với các nhóm quân chỉ có duy nhất một điểm Mắt, hoặc không có điểm Mắt nào thì khi bị bao vây là sẽ chết, bị bắt quân.
Khi người chơi xét thấy quân mình không còn khả năng đi tiếp thì người chơi sẽ tự động bỏ lượt, ván cờ sẽ kết thúc khi cả hai người chơi cùng bỏ lượt.
Cách ăn các quân cờ của đối thủ
Tuy quy luật chung là khi đã đặt quân cờ lên bàn cờ thì sẽ không được di chuyển. Thế nhưng, ở trường hợp quân cờ của đối thủ đã bị vây bắt thì đội bắt sẽ được lấy quân của đối thủ ra. Trường hợp có thể ăn quân cờ của đối thủ là khi cờ của bạn đã bao vây toàn bộ các điểm lân cận gần kề của quân cờ địch.
Một số thuật ngữ của cờ
Khí: đây là các điểm giao nhau và còn trống nằm ở bên cạnh các quân cờ. Những quân cờ nằm ở giữa bàn cờ thì sẽ có 4 Khí, nằm ở cạnh của bàn cờ thì có 3 Khí và nếu nằm ở 1 trong 4 góc của bàn cờ thì chỉ có 2 Khí. Nếu một quân cờ hoặc một nhóm quân không còn Khí nào thì đó là nhóm quân sẽ chết và bị đưa ra khỏi bàn cờ.
Đả cật: là khi một nhóm quân chỉ còn lại duy nhất một điểm Khí. Đó là một tình huống khá nguy hiểm nếu như không có động thái mở rộng nhóm quân và tạo thêm nhiều điểm Khí, thì điểm Khí cuối cùng đó có thể sẽ bị đối thủ hạ gục.
Mắt: là khi các Khí bị chính quân ta vây quanh mà thành, các Mắt này cho phép quân ta, dù có bị bao vây thì vẫn có thể trụ được trên bàn cờ.
Kiếp: là trạng thái mà quân ta và quân địch rơi vào thế giằng co. Ta ăn một quân của địch nhưng ngay sau đó địch lại ăn một quân của ta, sau khi địch ăn quân ta thì thế cờ lại trở về như lúc đầu là ta lại có thể ăn địch lần nữa. Vòng lặp này sẽ diễn ra vô tận, cho nên có một luật là nếu ta ăn quân địch, quân địch ăn ta thì ta phải đi một nước khác rồi mới lại Kiếp lần nữa.
Vùng đất: Khi quân của bạn đã vây được một vùng trên bàn cờ và quân đối thủ không thể đặt cờ vào đó thì sẽ được xem là một vùng đất, bên trong vùng đất sẽ có các Mắt, nhiều nơi gọi là Mục.
Cách tính điểm thắng thua trong cờ
Sau khi kết thúc một ván cờ thì cả hai người chơi sẽ bắt đầu trao trả các quân đã bắt lại cho đối thủ của mình. Người thắng sẽ bắt đầu tính điểm, điểm của người thắng là điểm của các mục trong phần đất của mình.
Còn người đi sau cũng sẽ đếm đất theo cách làm tương tự, nhưng cũng sẽ được cộng thêm điểm. Với các bàn cờ có kích thước khác nhau thì sẽ được cộng thêm số lượng các Mục khác nhau: 9 x 9 cộng thêm 0,5 mục; 11 x 11 cộng thêm 1,5 mục; 13 x 13 cộng thêm 2,5 mục; 15 x 15 cộng thêm 3,5 mục; 17 x 17 cộng thêm 4,5 mục; 19 x 19 cộng thêm 6,5 mục.
Cuối cùng ai nhiều mục – nhiều đất hơn – nhiều điểm hơn thì thắng.
Cờ vây online chơi như thế nào?
Là một loại hình giải trí mang nặng tính trí tuệ, cho nên có rất nhiều người thích chơi. Và vì thế mà trò chơi cờ cũng được chơi online để “thỏa cơn ghiền” của các cờ thủ khi không có người chơi cùng.
Cờ vây online có thể được tìm thấy tại các nền tảng chơi game miễn phí hoặc ở các ứng dụng dành cho thiết bị di động, bạn muốn chơi cờ thì chỉ cần lên mạng tải ứng dụng về rồi bắt đầu luyện tay với máy.
Xem thêm:
Một số thành ngữ, văn thơ về cờ
- Góc vàng, biên bạc, giữa cỏ khô
Câu này ý chỉ là khi chơi cờ nếu biết cách tận dụng các vùng ở góc bàn cờ thì sẽ có thể giữ được nhiều đất, ở biên của bàn cờ cũng là một lựa chọn tốt cần cân nhắc khi chơi nhưng nếu chỉ chăm chăm chọn các nước đi giữa bàn cờ thì có thể sẽ chẳng được gì.
- Vây kì dị học nan tinh
Câu này tạm dịch là Cờ vây học cách chơi thì rất dễ nhưng để chơi giỏi thì không phải chuyện dễ, thực tế thì dù có biết cách chơi cũng không được mấy người chơi giỏi môn này.
- Nỗi về nỗi ở chưa xong
Bối rối trong lòng như đánh cờ vây.
Đại ý của câu ca này là việc đánh cũng như nhiều quyết định trong đời, đôi khi rất đơn giản nhưng người chơi lại đắn đo cân nhắc nhiều điều, đến mức lòng bối rối, đến chuyện đơn giản như về hay ở lại cũng phải phân vân nhiều.
Kinh nghiệm chơi cờ vây dễ thắng
Là một trong Tứ nghệ nổi tiếng xưa nay, cũng như các môn khác là đàn, vẽ, làm thơ, chơi cũng cần phải có sự rèn luyện thường xuyên thì mới có thể thông thạo các nước cờ, chiêm nghiệm được nhiều điều hay ho từ những thế cờ của mình và của đối thủ.
Không ngại thất bại. Nếu bạn chỉ đang tập chơi cờ thì hãy chấp nhận rằng mình là một tấm chiếu mới, có thua cũng là lẽ thường tình. Nhưng khi chơi cờ dù chưa biết được thắng thua thế nào nhưng bạn cũng cần phải thật sự tập trung, có như vậy bạn mới nhớ được các nước cờ và thấy được sự thiên biến vạn hóa trong đó.
Chơi tạo cho người chơi một tâm thế điềm đạm, sự bình tĩnh nếu được rèn giũa lâu ngày sẽ rất tốt cho người chơi ở nhiều tình huống thực tế trong cuộc sống. Sự bình tĩnh còn giúp người chơi cờ có thể mở mang trí óc và mở rộng tầm nhìn, nâng tầm quan sát lên thành nhiều góc độ khác nhau.
Lời kết
Tóm lại, chơi cờ vây là một hình thức rèn luyện trí não và tính khí của một con người rất tốt. Bất kể bạn tìm đến cờ vì tò mò hay được truyền cảm hứng từ người khác, hãy thử một lần tìm hiểu và chơi bộ môn này, bạn sẽ thấy được những biến hóa khôn lường hết sức huyền diệu từ những nước cờ cực kỳ đơn giản.
